U xơ tuyến tiền liệt: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị bệnh

U xơ tuyến tiền liệt còn được gọi với nhiều cái tên khác nhau như phì đại lành tính tuyến tiền liệt hay phì đại nhiếp tuyến. Tên tiếng anh Benign Prostatic Hyperplasia còn được gọi tắt là BPH. Đây là căn bệnh phổ biến thường gặp ở nam giới trung niên và cao tuổi. Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị bệnh như thế nào?. Hãy cùng tham khảo thông tin mà Jido Pharma cung cấp trong bài viết bên dưới.

1. Tiền liệt tuyến là gì? U xơ tuyến tiền liệt là gì?

Tiền liệt tuyến (tuyến tiền liệt) là một tuyến thuộc hệ sinh dục nam giới, nằm đầu bàng quang và bao quanh đầu ống niệu đạo. Tuyến tiền liệt gồm 2 múi, hình thành từ tuần thứ 12 của thai nhi nam giới và phát triển đến khi trẻ ra đời. Trước tuổi dậy thì, tiền liệt tuyến có kích thước bé như hạt đậu và không đóng vai trò gì. Đến tuổi dậy thì bắt đầu phát triển và hoạt động như tuyến sinh dục phụ với trọng lượng khoảng 20 gram. Từ tuổi 45 trở lên có dấu hiệu ngừng tăng trưởng và có xu hướng sinh ra bệnh lý u xơ tuyến tiền liệt.

U xơ tuyến tiền liệt là sự gia tăng kích thước tuyến tiền liệt ở nam giới. Thường xảy ra ở nam giới trong độ tuổi trung niên (> 40 tuổi tỉ lệ mắc 18%, >50 tuổi tỉ lệ mắc 63%) và cao niên (80 tuổi tỉ lệ mắc >90%). Khi tuyến tiền liệt gia tăng về kích thước sẽ chèn ép vào niệu đạo, bàng quang gây khó khăn cho việc tiểu tiện. Các triệu chứng điển hình như đi tiểu khó, tiểu nhiều lần về đêm, tiểu són, sinh lý suy giảm,…

U xơ tuyến tiền liệt là sự gia tăng kích thước tuyến tiền liệt ở nam giới

2. U xơ tuyến tiền liệt có nguy hiểm không?

U xơ tuyến tiền liệt được xét vào những bệnh lý tương đối nguy hiểm. Lý do là bởi nước tiểu ứ đọng sẽ gây nhiễm khuẩn cho bàng quang. Dẫn đến các bệnh về đường tiết niệu như sỏi đường tiết niệu, viêm đường tiết niệu, viêm mào tinh hoàn… Trường hợp bệnh tiến triển nặng có thể dẫn đến nhiễm khuẩn thận, viêm bể thận. Lúc này nếu không chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến suy thận mạn tính.

Chưa hết, nếu chủ quan hoặc không phát hiện kịp thời thì nguy cơ hình thành ung thư tuyến tuyền liệt rất cao. Đến gia đoạn ung thư thì khả năng di căn và tử vong là vô cùng lớn. Tuy nhiên, bệnh có thể chữa trị được và có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Vì vậy, cần chủ động thăm khám để phát hiện bệnh, có hướng điều trị sớm.

Nếu không chữa trị kịp thời có thể bị viêm đường tiết niệu

3. Nguyên nhân u xơ tiền liệt tuyến

Qua thăm khám và chuẩn đoán, các y bác sĩ kết luận nguyên nhân gây u xơ do:

– Do sự gia tăng hormone sinh dục nam Dihydrotestosterone (DHT): Khi nồng độ hormone DHT tăng lên sẽ tác động lên tuyến tiền liệt gây phì đại tuyến tiền liệt. 

– Do yếu tố tuổi tác: Nam giới bước vào độ tuổi trung niên bắt đầu có dấu hiệu lão hóa hệ sinh dục. Khi đó, tuyến tiền liệt có xu hướng tăng sinh và phát triển cả về trọng lượng và kích thước. Dần dần sẽ hình thành nên các khối u xơ.

– Do stress kéo dài, căng thẳng áp lực trong công việc và cuộc sống.

– Do chế độ sinh hoạt thiếu khoa học. Như không uống đủ nước, ít ăn rau xanh, có thói quen sử dụng rượu bia, thuốc lá. Hoặc sống và làm việc trong môi trường độc hại ô nhiễm… 

– Do di truyền: Nếu gia đình (bố và các anh em) đã từng có người bị bệnh thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Tuổi tác là một trong những nguyên nhân phổ biến gây u xơ

4. Triệu chứng u xơ tuyến tiền liệt

Trên thực tế, tùy thuộc sự phát triển của u xơ mà có những triệu chứng bệnh lý biểu hiện ra bên ngoài khác nhau. Tuy nhiên, có thể phân chia triệu chứng bệnh lý thành 3 giai đoạn cơ bản gồm: giai đoạn cơ năng, giai đoạn tổn thương thực thể và giai đoạn tổn thương thực thể nặng.

4.1 Giai đoạn cơ năng

Giai đoạn cơ năng là giai đoạn chưa phát hiện ra bất kỳ tổn thương nào ở thực thể. Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ có cảm giác buồn đi tiểu nhưng không đi tiểu được nhiều. Cảm giác ứ đọng nước tiểu và tần suất đi tiểu nhiều lần trong ngày. Đặc biệt là tiểu đêm rất nhiều.

4.2 Giai đoạn tổn thương thực thể

Giai đoạn tổn thương thực thể là giai đoạn bàng quan bị giãn ra do ứ đọng nước tiểu. Trong giai đoạn này, việc đi tiểu của người bệnh sẽ khó hơn, tia nước tiểu yếu và phải đi lần. Tình trạng này gây nên biến chứng nhiễm khuẩn đường tiết niệu, đi tiểu buốt và nước tiểu đục.

Khó tiểu, bí tiểu, đi tiểu nhiều lần,…là những triệu chứng phổ biến của bệnh

4.3 Giai đoạn tổn thương thực thể nặng

Giai đoạn tổn thương thực thể nặng là giai đoạn chức năng thận bị ảnh hưởng, khả năng thích ứng của cơ thể giảm sút. Với giai đoạn thể nặng, thì lúc này người bệnh dường như không thể tự chủ khi đi tiểu, nước tiểu tự động tràn ra khi đầy. Một số trường hợp, đi tiểu ra máu và có cả cục máu đông.

Chưa hết, các triệu chứng nhiễm khuẩn cũng bắt đầu xuất hiện như viêm bàng quang, viêm mào tinh hoàn,… Nặng hơn là bị sỏi bàng quang, túi thừa hoặc suy thận.

5. Điều trị u xơ tiền liệt tuyến

Mặc dù u xơ tuyến tiền liệt là một dạng u lành tính nhưng người bệnh cũng cần được chữa trị kịp thời. Vì nếu càng để lâu nguy cơ bệnh chuyển biến tiêu cực càng tăng cao. Và gây nên hậu quả nghiêm trọng như nhiễm khuẩn đường tiết niệu, viêm bàng quang và nặng hơn là suy thận.

Tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý, sức khỏe, tuổi tác của người bệnh mà các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp. Về cơ bản, sẽ có những phương pháp điều trị như sau:

5.1 Điều trị nội khoa

Cách điều trị này được chỉ định khi bệnh đang ở giai đoạn cơ năng, chưa gây biến chứng. Việc điều trị sẽ sử dụng thuốc và theo dõi tiến triển của bệnh. Dưới đây là một số loại thuốc nội tiết được sử dụng để chữa bệnh.

• Thuốc đối kháng Gn RH (Nafarelin, Leuprolide, Buserelin)
• Thuốc kháng thụ thể androgen (Flutamide, Casodex, Zanoterone)
• Thuốc ức chế 5 (Reductase (Finasteride, Epristeride)
• Các thuốc từ progesteron megesterol acetat, hydroxy progesteron caproatt, mechogesteron, chlormadinin acetat, cyproteron acatat, thuốc kháng –adrenergic.
• Các thuốc đang được sử dụng: Alfuzosin (7-10mg/ngày), terazosin (5-10mg/ngày), doxazosin (2-8mg/ngày) và tamsulosin (0,2-0,8mg/ngày)

Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng hỗ trợ u xơ tuyến tiền liệt chiết xuất thảo dược từ cây cỏ thiên nhiên.

5.2 Điều trị ngoại khoa

Cách điều trị ngoại khoa được chỉ định khi u xơ đã gây biến chứng hoặc điều trị nội khoa thất bại. Hiện có nhiều phương pháp chữa trị, nhưng chủ yếu nhất vẫn là phẫu thuật mổ bóc u xơ hoặc cắt đốt nội soi qua niệu đạo.

Nội soi cắt bỏ khối u xơ qua đường niệu đạo

6. Phòng bệnh u xơ tiền liệt tuyến

Theo các chuyên gia, nam giới từ 40 tuổi trở đi nên tập luyện và duy trì cho mình những thói quen tốt, để đảm bảo sức khỏe cho tuyến tiền liệt. Cụ thể là:

• Cố gắng đi tiểu ngay khi có nhu cầu, không nên nhịn tiểu
• Tập thói quen tiểu tiện đúng giờ, cho dù chưa buồn tiểu
• Uống đủ lượng nước (tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày)
• Giữ chế độ sinh hoạt tình dục đều đặn
• Có chế độ ăn uống hợp lý để phòng bệnh phì đại tuyến tiền liệt như ăn nhiều rau xanh, trái cây và các món làm từ đậu nành và đậu xanh…
• Hạn chế ăn các thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
• Hạn chế sử dụng rượu, bia, thuốc lá, cà phê và các chất kích thích khác.
• Tập thể dục đều đặn
• Thận trọng khi sử dụng thuốc

U xơ tuyến tiền liệt là bệnh lý khá phổ biến ở nam giới trong độ tuổi trung niên. Bệnh gây ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày cũng như suy giảm chức năng sinh lý ở nam giới. Vì vậy, cần nắm vững các dấu hiệu bệnh lý và thăm khám định kỳ để phát hiện bệnh. Từ đó có phương pháp và hướng điều trị thời. Hi vọng với những thông tin mà Jido Pharma đã cung cấp, bạn đọc sẽ có cái nhìn tổng quát về căn bệnh này.